Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, lợi thế không còn chỉ thuộc về những gã khổng lồ công nghệ sở hữu công nghệ lõi. Thay vào đó, những doanh nghiệp am hiểu sâu sắc văn hóa, bối cảnh địa phương và sở hữu dữ liệu chuyên ngành lại nắm trong tay “mỏ vàng” để phát triển các ứng dụng chuyên sâu, giải quyết những bài toán đặc thù của quốc gia. Đây chính là lợi thế cạnh tranh cốt lõi của doanh nghiệp Việt Nam.
Như Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã nhấn mạnh, thời đại chuyển đổi số mang đến một sự cân bằng quyền lực mới. Công nghệ có thể mang tính toàn cầu, nhưng dữ liệu và các bài toán cần giải quyết lại mang đậm dấu ấn địa phương. Chính sự thấu hiểu “bài toán Việt” cùng với việc sở hữu “dữ liệu Việt” là chìa khóa để các doanh nghiệp công nghệ trong nước tạo ra những sản phẩm, dịch vụ độc đáo và có giá trị, không chỉ phục vụ thị trường nội địa mà còn có thể vươn ra thế giới.
Nhận thức rõ tiềm năng to lớn này, Đảng và Nhà nước đã và đang nỗ lực hoàn thiện hành lang pháp lý, tạo môi trường thuận lợi nhất để doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo (AI).
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại lễ ra mắt CMC OpenAI. Ảnh: CMC
Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia – Bệ phóng cho các giải pháp “Make in Vietnam”
Để biến lợi thế về dữ liệu và sự am hiểu thị trường thành những sản phẩm công nghệ đột phá, sự hỗ trợ về tài chính và cơ chế là yếu tố sống còn. Đóng vai trò là một định chế tài chính nhà nước chiến lược, Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia (NATIF) được định vị là đòn bẩy quan trọng, tiếp sức cho doanh nghiệp trên hành trình này.
Theo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo năm 2025, vai trò của Quỹ được thể hiện rõ nét qua các chức năng chính:
Tài trợ, hỗ trợ lãi suất vay: Quỹ cung cấp nguồn vốn quan trọng cho các dự án nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao và đổi mới công nghệ của doanh nghiệp. Đặc biệt, Quỹ ưu tiên các dự án phát triển sản phẩm dựa trên việc khai thác và làm chủ dữ liệu Việt, giải quyết các bài toán thiết thực của đất nước.
- Hỗ trợ phát triển hệ sinh thái: Quỹ không chỉ hỗ trợ tài chính trực tiếp mà còn góp phần xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo bền vững, kết nối các nguồn lực, thúc đẩy văn hóa chia sẻ và hợp tác.
Thông qua các cơ chế hỗ trợ linh hoạt, Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia khuyến khích doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư vào R&D, làm chủ các công nghệ lõi, từ đó phát triển các nền tảng và ứng dụng “Make in Vietnam” có sức cạnh tranh cao.
Từ lợi thế đến thành công: Khát vọng và hành động
Việt Nam đang bước vào một giai đoạn phát triển mới, dựa trên tài sản trí tuệ và đổi mới sáng tạo. Việc các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam có khát vọng lớn, dám mơ những giấc mơ tỷ đô và nỗ lực giải quyết những bài toán lớn của quốc gia như nâng cao năng suất lao động, tối ưu hóa nguồn lực, cải cách hành chính… là một tín hiệu vô cùng đáng mừng.
Với lợi thế là “dữ liệu Việt” và “bài toán Việt”, cùng sự đồng hành, hỗ trợ thiết thực từ các cơ chế, chính sách của Nhà nước, mà tiêu biểu là Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia, các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam đang đứng trước cơ hội lịch sử để bứt phá, không chỉ khẳng định vị thế ở thị trường trong nước mà còn ghi tên mình trên bản đồ công nghệ toàn cầu.
